TP HCM thúc đẩy đường sắt kết nối sân bay Long Thành, mở rộng không gian phát triển vùng.Việc hình thành tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành đang được TP HCM đẩy nhanh trong bối cảnh nhu cầu kết nối giữa đô thị trung tâm và Cảng hàng không quốc tế Long Thành ngày càng trở nên cấp thiết. Mới đây, HĐND TP HCM đã thống nhất giao UBND thành phố làm cơ quan có thẩm quyền triển khai dự án theo phương thức đối tác công tư (PPP), đánh dấu bước tiến quan trọng trong chiến lược phát triển hạ tầng giao thông mang tính liên vùng.
Quyết nghị được HĐND TPHCM khóa X, nhiệm kỳ 2021-2026 thông qua tại kỳ họp ngày 26/12, áp dụng cho dự án tuyến đường sắt đi qua địa bàn TPHCM và tỉnh Đồng Nai. Theo định hướng được nêu, tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành không chỉ phục vụ nhu cầu đi lại giữa trung tâm thành phố với sân bay mới mà còn đóng vai trò trục kết nối quan trọng giữa vùng đô thị TPHCM với khu vực Đông Nam Bộ.
Trong tờ trình gửi HĐND, UBND TPHCM cho biết tổng mức đầu tư dự kiến của dự án vào khoảng 84.753 tỉ đồng. Tuyến đường sắt có chiều dài khoảng 42 km, bắt đầu từ ga Thủ Thiêm và kết thúc tại ga Long Thành. Trên toàn tuyến dự kiến bố trí khoảng 20 nhà ga cùng một khu depot, bảo đảm khả năng vận hành và khai thác ổn định trong dài hạn.
Theo đánh giá của các cơ quan chuyên môn, khi hoàn thành, tuyến đường sắt này sẽ rút ngắn đáng kể thời gian di chuyển từ khu vực trung tâm TPHCM cũng như sân bay Tân Sơn Nhất đến sân bay Long Thành. Điều này được kỳ vọng sẽ giảm áp lực cho hệ thống đường bộ hiện hữu, vốn đang chịu tải nặng, đặc biệt trên các trục giao thông cửa ngõ phía Đông thành phố.
Dự án dự kiến được triển khai trong giai đoạn 2025 - 2031 theo mô hình PPP, nhằm huy động nguồn lực xã hội tham gia đầu tư kết cấu hạ tầng quy mô lớn. Việc lựa chọn hình thức này được xem là phù hợp với yêu cầu cân đối ngân sách, đồng thời tạo điều kiện để đẩy nhanh tiến độ thực hiện trong bối cảnh nhu cầu kết nối ngày càng cấp bách.
Cùng với việc thông qua chủ trương đối với tuyến Thủ Thiêm - Long Thành, HĐND TP HCM cũng thống nhất bổ sung danh mục các dự án đường sắt đô thị vào Phụ lục ban hành kèm Nghị quyết số 188/2025 của Quốc hội. Đây là nghị quyết về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù, đặc biệt nhằm phát triển mạng lưới đường sắt đô thị tại Hà Nội và TP HCM.
Theo nội dung được thông qua, có 5 tuyến metro mới được bổ sung vào danh mục thí điểm. Trong đó, đáng chú ý là các tuyến mang tính liên kết vùng như tuyến Thành phố mới Bình Dương - Suối Tiên, tuyến Thủ Dầu Một - TP HCM hay tuyến kết nối Vũng Tàu - Bà Rịa - Phú Mỹ. Ngoài ra, tuyến Thủ Thiêm - Long Thành và phương án kéo dài tuyến metro Bến Thành - Suối Tiên đến Trung tâm Hành chính tỉnh Đồng Nai và sân bay Long Thành cũng được đưa vào danh mục.
Việc bổ sung các tuyến này cho thấy định hướng phát triển giao thông đô thị của TP HCM không còn bó hẹp trong phạm vi địa giới hành chính, mà đang mở rộng theo hướng liên thông với các địa phương lân cận. Đây được xem là tiền đề quan trọng để hình thành mạng lưới giao thông công cộng khối lượng lớn, góp phần giãn dân, phân bổ lại không gian phát triển và thúc đẩy tăng trưởng kinh tế vùng.
Trong bức tranh tổng thể đó, tuyến đường sắt Thủ Thiêm - Long Thành được kỳ vọng sẽ trở thành “xương sống” kết nối trung tâm tài chính, đô thị mới Thủ Thiêm với sân bay quốc tế lớn nhất cả nước trong tương lai. Khi kết hợp với hệ thống metro và các trục giao thông chiến lược khác, dự án không chỉ giải quyết bài toán đi lại trước mắt mà còn tạo động lực dài hạn cho sự phát triển bền vững của TP HCM và vùng Đông Nam Bộ.
