Giá lúa gạo liên tục giảm, chuyên gia nhận định về triển vọng xuất khẩu gạo năm 2025

Giá lúa gạo nội địa và xuất khẩu đang ở mức thấp nhất 2 năm qua khiến lợi nhuận của nông dân ngày càng thấp, trong khi vụ thu hoạch lúa lớn nhất trong năm cũng mới bắt đầu. Tuy nhiên, theo dự báo của các tổ chức uy tín thì nhu cầu gạo thế giới trong năm 2025 vẫn cao, đặc biệt là Philippines.
gia-lua-gao-1-1736240022.jpg Ghi nhận giá lúa gạo hôm nay 7/1 tại thị trường trong nước giảm mạnh 300 - 1.200 đồng/kg với mặt hàng gạo. (Ảnh minh họa)

Giá gạo các loại giảm so với cuối tuần trước, giao dịch mới chậm

Giá lúa tiếp tục sụt giảm, lợi nhuận của nông dân ngày càng thấp trong khi Tết Nguyên đán 2025 đang đến gần. Ghi nhận giá lúa gạo hôm nay 7/1 tại thị trường trong nước giảm mạnh 300 - 1.200 đồng/kg với mặt hàng gạo. 

Theo cập nhật từ Sở NN&PTNT tỉnh An Giang hiện gạo nguyên liệu IR 504 giảm 1.200 đồng/kg dao động ở mức 7.500 - 7.600 đồng/kg; gạo thành phẩm IR 504 giảm 300 đồng/kg dao động ở 10.000 - 10.200 đồng/kg.

Với phụ phẩm, giá các mặt hàng phụ phẩm, giá phụ phẩm các loại cũng giảm theo dao động khoảng từ 6.000 - 7.600 đồng/kg. Hiện, giá tấm thơm giảm mạnh dao động ở mức 7.400 - 7.600 đồng/kg; giá cám khô dao động ở mức 6.000 - 6.100 đồng/kg.

Ghi nhận tại các địa phương hôm nay, lượng có ít, giá gạo các loại giảm so với cuối tuần trước, giao dịch mới chậm. Tại Sa Đéc (Đồng Tháp) lượng về lai rai, các kho xuất vẫn mua cầm chừng, thậm chí ngưng mua, gạo nguyên liệu các loại giá chưa ổn định, giảm nhẹ tiếp.

Tại An Giang, thị trường giao dịch mới chậm, gia gạo giảm. Tại Lấp Vò - Vàm Cống (Đồng Tháp), lượng về khá, các kho ít mua nên dồn gạo, giá giảm so với cuối tuần.

Kênh chợ Sa Đéc (Đồng Tháp), lượng có ít, các ghe khó bán, các kho gạo chợ mua chậm, gạo các loại kho mua giá giảm. Tại An Cư (Cái Bè, Tiền Giang), về lượng lai rai, thương lái mua chậm, ít gạo đẹp, giá gạo các loại giảm.

Tại các chợ lẻ, gạo bình giá so với hôm qua. Gạo thường dao động ở mốc 16.000 - 17.000 đồng/kg. Hiện gạo Nàng Nhen có giá niêm yết cao nhất 28.000 đồng/kg. Gạo thơm chào giá cao dao động ở mức 20.000 - 22.000 đồng/kg; gạo Jasmine 18.000 - 20.000 đồng/kg; gạo Nàng hoa 21.500 đồng/kg; gạo thơm thái hạt dài 20.000 - 22.000 đồng/kg; gạo Hương Lài 22.000 đồng/kg; gạo trắng thông dụng 17.500 đồng/kg; gạo thơm Đài Loan 21.000 đồng/kg; gạo Sóc thường 18.500 đồng/kg; gạo Sóc Thái giá 21.000 đồng/kg; gạo Nhật giá 22.500 đồng/kg.

gia-lua-gao-2-1736240096.jpg Giá lúa tiếp tục sụt giảm, lợi nhuận của nông dân ngày càng thấp trong khi Tết Nguyên đán 2025 đang đến gần. (Ảnh minh họa)

Một thương lái đang thu mua lúa ở xã Long Đức (huyện Long Phú, tỉnh Sóc Trăng) cho biết, giá lúa giảm từ giữa tháng 12/2024 đến nay. Cách đây hơn tuần, lúa OM 18 bán với giá 8.800 - 9.000 đồng/kg thì nay chỉ còn 7.700 - 7.600 đồng/kg (lúa đẹp, hạt chắc) hạt lép nhiều, không đều màu thì giá thấp hơn, thậm chí có một số loại lúa chỉ còn trên 5.000 đồng/kg nhưng thương lái cũng ngại mua.

Theo thương lái này, sang năm 2025, nguồn cung gạo trên thế giới có sự quay trở lại của thị trường Ấn Độ, yếu tố này tác động mạnh đến giá gạo xuất khẩu thế giới trong đó có Việt Nam.

Trên thị trường xuất khẩu, giá gạo xuất khẩu của Việt Nam hôm nay đi ngang so với cuối tuần trước. Theo Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA), hiện gạo tiêu chuẩn 5% ở mức 473 USD/tấn; gạo 25% tấm ở mức 438 USD/tấn; gạo 100% tấm ở mức 332 USD/tấn.

Theo Hiệp hội Lương thực VN (VFA), giá gạo xuất khẩu của VN giảm mạnh liên tiếp 2 tuần qua. Gạo 5% tấm đã giảm tổng cộng đến 25 USD, chỉ còn 473 USD/tấn, mức thấp nhất trong khoảng 2 năm qua. Bên cạnh đó, nhiều mặt hàng khác cũng liên tục giảm giá. Không chỉ VN mà giá gạo 5% tấm của Thái Lan cũng lùi về mức 498 USD/tấn, hay như gạo Pakistan giảm còn 450 USD/tấn. Chỉ riêng gạo Ấn Độ tăng 3 USD lên 451 USD/tấn.

Nhu cầu tiêu thụ và thương mại gạo năm 2025 của thế giới vẫn ở mức cao

Giá lúa gạo giảm khiến nông dân lo lắng, nhưng về cơ bản nhu cầu năm nay vẫn cao. Bộ Nông nghiệp Mỹ dự báo, nhu cầu tiêu thụ và thương mại gạo năm 2025 của thế giới vẫn ở mức cao. Đặc biệt thị trường lớn nhất thế giới là Philippines sẽ tiếp tục tăng nhập khẩu gạo và đạt đến con số kỷ lục là 5,4 triệu tấn. Bên cạnh đó là sự tham gia trở lại thị trường của khách hàng lớn như Trung Quốc.

Tuy nhiên, theo các chuyên gia và DN, thị trường đang bị tác động mạnh bởi yếu tố chính trị từ các nước nhập khẩu lớn. Bà Phan Mai Hương, đồng sáng lập chuyên trang thị trường lúa gạo SS Rice News, phân tích: Do gạo là mặt hàng lương thực quan trọng nên các chính phủ đều muốn kiểm soát giá và đưa về mức thấp nhất có thể. Như Philippines, giữa năm ngoái chính phủ nước này giảm thuế nhập khẩu với mục đích giảm giá gạo nội địa nhưng thời gian qua giá gạo vẫn không giảm. Để đối phó vấn đề này, Philippines đã tiến hành điều tra một số DN lớn. Bên cạnh đó, nước này không cho phép DN dán nhãn gạo chất lượng cao với sản phẩm nhập khẩu nhằm tránh tình trạng nâng giá bán. Những yếu tố này làm ảnh hưởng nhiều đến sức mua của thị trường trong giai đoạn hiện tại.

Đối với nước xuất khẩu gạo lớn nhất thế giới là Ấn Độ, họ chiếm lĩnh thị trường châu Phi với giá thấp nên gạo VN cũng khó cạnh tranh. Ấn Độ cũng có thỏa thuận thương mại với sản lượng 1 triệu tấn gạo non-basmati cho thị trường Indonesia. "Phần lớn những thông tin hiện tại với thị trường gạo đều là có lợi cho người mua", bà Phan Mai Hương nhận định.

gia-lua-gao-3-1736240130.jpg Theo các thương lái, sang năm 2025, nguồn cung gạo trên thế giới có sự quay trở lại của thị trường Ấn Độ, yếu tố này tác động mạnh đến giá gạo xuất khẩu thế giới trong đó có Việt Nam. (Ảnh minh họa)

Với Indonesia, năm 2024 là nước nhập khẩu gạo lớn thứ 2 thế giới với sản lượng khoảng 3,7 triệu tấn. Tuy nhiên gần đây nước này liên tục tuyên bố sẽ không nhập khẩu gạo trong năm 2025. Ông Nguyễn Văn Thành cho rằng tính xác thực của những tuyên bố này cần phải có thời gian để kiểm chứng. Cũng không loại trừ khả năng đó là một đòn tâm lý trên thị trường của các nhà làm chính trị nhằm hạ cơn sốt giá gạo những năm gần đây. Với Philippines cũng vậy, họ có nhiều giải pháp mang tính chính trị để giảm nhiệt cơn sốt giá gạo như tìm kiếm các nguồn cung khác từ Ấn Độ, Pakistan và cả xả hàng dự trữ hay điều tra các nhà nhập khẩu với nghi vấn thao túng giá.

"Tuy nhiên, chúng ta vẫn có thể hy vọng rằng với thị trường Philippines thì gạo VN vẫn là lựa chọn ưu tiên của người tiêu dùng. Do vậy, dù hiện tại chưa có đơn hàng, nhưng nhận thấy giá gạo đang ở mức đáy nên chúng tôi vẫn mua vào để chuẩn bị phục vụ thị trường xuất khẩu sắp tới, với giá gạo lứt giống 50404 là 8.000 đồng/kg, gạo OM5451 từ 9.200 - 9.300 đồng/kg và gạo thơm từ 10.000 - 10.500 đồng/kg", ông Thành nói và kiến nghị: "Ở thời điểm này, Chính phủ có thể hỗ trợ các DN đầu mối kinh doanh xuất khẩu gạo về vốn và lãi suất để tăng cường thu mua lúa gạo cho nông dân thì có thể chặn đợt giảm giá hiện nay".

Đồng tình quan điểm này, ông Đỗ Hà Nam, Phó chủ tịch VFA, lý giải: Theo dự báo của các tổ chức uy tín như Bộ Nông nghiệp Mỹ thì nhu cầu gạo thế giới trong năm 2025 vẫn cao, đặc biệt là Philippines. Do vậy các DN cần bình tĩnh, không nên chạy đua giảm giá sẽ càng làm khó cho cả ngành hàng. Hiện nay, VN sắp vào vụ đông xuân, DN cần nguồn tài chính lớn để thu mua lúa từ nông dân. Để chặn đà giảm giá hiện tại và có nguồn hàng dự trữ phục vụ nhu cầu xuất khẩu lâu dài, cần có chính sách hỗ trợ DN về vốn và lãi suất.

"Thời gian qua, chính sách hỗ trợ vốn và lãi suất yêu cầu DN phải có hợp đồng cả đầu ra và đầu vào. Đây là điểm khó khăn cần được tháo gỡ. Bên cạnh đó, cũng phải nhìn thẳng vào thực trạng là chúng ta bị lệ thuộc vào một vài thị trường. Về lâu dài cần nâng cao chất lượng, xây dựng thương hiệu gạo để đa dạng hóa thị trường", ông Đỗ Hà Nam nhận định./.